Moncayo eta Tarazonako parke naturala
La Bardena Blancatik 50 km baino gutxiagoan ondorengoak bisitatu ditzakezu:
– TARAZONAKO KATEDRALA
– VERUELAKO MONASTERIOA
Santa María de Veruelako zistertar monastegiaren sorrera XII mendearen erdialdean eman zen Moncayoko magalean. Komunitatea bertan egon zen etengabe desamortizazio legeak iritsi ziren arte. Dokumentazioaren gotorra Artxibategi Historiko Nazionalera eraman zen, haatik, zati txiki bat Monastegian mantendu zen eta bertako azkeneko egoiliarrek, Jesusen Konpainiakoek, 1979an Zaragozako Diputazioari eman zion Monastegiko usufruktu gisa.
Gustavo Adolfo Bécquerrek Monastegi eder honetatik idatzi zuen “Cartas desde mi celda”, Monastegiko paisaia eta patxadak inspiratuta.
– EGUARASEKO JAUREGI ETA LORATEGIA
Huertako gure amaren katedralaren aurrean kokatzen da. XVI mendeko obra, Eguaras familiarena izan zen, Carlos I Enperadorea eta Felipe II Erregearen zerbitzura egon zen Tarazonako noble familia berau. Patio errenazentista eta lorategi botanikoak nabarmentzen dira.
– MONCAYOko PARKE NATURALA
La Bardena Blancatik 50 km baino gutxiagora, gaztelako goi-ordoki eta Ebroko sakonune artean, Moncayoko mendilerroa Iberiar Mendikatearen erdialdean kokatzen da, Duero eta Ebroko arro hidrografikoen artean. Moncayoko gailurra (2315 m) harro eta ikusgarri azaltzen da mendi sistema honetako punturik altuen gisa.
Bere erliebe bereizgarriak, bere begetazio hostotsua (aldameneko estepa idorrekin kontrastean), bere fauna eta flora anitza, bere iturri eta uren ibilerek mendi eta inguru honi lehen mailako aberastasun paisajistikoa ematen diete.
Mendiaren magala mota guztietako perretxikoetan aberatsa da eta hauek inguruko jatetxeetako gisatu guztietan aurkitzen dira. Horien artean bi jatetxe daude: lehena parkean bertan dago igoera hasi berritan eta bestea ibilgailuz igo daitekeen punturik altuenean dago, elurrak bertara iristen uzten badu.
Moncayo 1978tik Parke Natural izendatu zuten bertan aurkitzen diren goren mailako baliabide naturalak zaindu eta babesteko: baliabideko ekologikoa, biologikoa, paisajistikoa, eta nola ez, mikologikoa. Begetazioa txundigarria bada fauna ez da gutxiagorako: azeriak, basurdeak, azkonarrak, orkatzak, arrano txikiak, arrano beltzak, Bonelli arranoak, mokokerrak, harkaitz-txoriak, hegatxabalak, belatxinga mokohoriak, zozoak, okil handiak, txantxangorriak etab.
Aintzat hartzeko lekua da familiarekin naturaz gozatu nahi izanez gero izan udaberrian, udaran edo udazkenean. Oinez edo kotxez iristeko sarbide ona du.
– ZEZEN PLAZA ZAHARRA – TARAZONA
Oktogono formako oinplanako eraikina da eta eraiki zenetik 32 etxebizitza ditu guztiak ere habitatuta. Beheko solairu eta hiru alturako adreiluz osatuta, kanpoaldera begirako leihoekin eta arku handiekin barnealdean. Partikular batzuek aurrera eramanda eraiki zen 1790ean hasita eta 1792 inauguratu zen.
– ARTE EDER ANTZOKIA
– TARAZONA
